HamburgoOrt (im Register)ChiloniumOrt (im Register) die 25. Octobris Jul.Abkürzungsauflösung: Juliani 1666Im Text erwähntes Datum: 25.10.1666 (nach Gregorianischem Kalender); im Text verwendeter Kalender: Julianisch.
Moram responsi pensavit abunde literarum tuarumBrief
humanitas, et tam publica commoda literariae rei quam vota mea his addicta promovendi [886]promtum
et benevolum studium. Fecisti sane rem fama et novae
academiae vestraeSachbegriff (im Register) et tui nominis clarissimi dignam, cujus memoriam in opere meo,
juvante Deo, posteris commendabo. Conatus hicce meus satis quidem, divina
favente gratia, feliciter proceditWerk (in der Bibliografie), sed ad modum lente, quantum tamen typographorum
industria in imprimendo utroque tomoWerk (in der Bibliografie)
se explicare potest. Excrevit nempe opus
in inexspectatam molemWerk (in der Bibliografie), permultis viris mathematumSachbegriff (im Register) et alioquin rei literariae studiosis ad implenda vota mea certatim
concurrentibus.
Tuae observationesHimmelserscheinung (im Register) mihi
sunt gratissimae. Exspecto reliqua simul aeri
incidendaSachbegriff (im Register), ut et alia ad illustrandum non tantum cometarum phoenomena, sed et totum
eis connexum argumentum spectantia. Horum gustum quendam humanitate tua facili et libertate, qua uteris, philosophicaSachbegriff (im Register) praebuisti, et
desiderium accendisti. Phoenomenon illud novum,
cometae suppar, quod in Andromeda observastiHimmelserscheinung (im Register), erit, credo illud ipsum, quod clarissimus Abrahamus de Grau, matheseos
Franequerae professor, mense Februarii anni
decursi distinctum a nostro cometa, tum RomaniOrt (im Register)mathematiciSachbegriff (im Register) mense Aprili ejusdem anni, et clarissimus Rudbeckius
Upsaliensis professor autumno observarunt quodque
novi cometae famem per orbem sparserat. Amplissimus et clarissimus HeveliusPerson (im Register) putat stellam esse in cingulo Andromedae Boreali
nebulosamHimmelserscheinung (im Register), ab aliis tamen nebulosis diversam, ex Oriente versus Septentrionem
singulis diebus motu diurno tendentem, quae jam anno 1614 a Simone MarioPerson (im Register) observata fuerit. Eandem puto esse et illam a RicciolioPerson (im Register) inter novas stellas positam, a dicto Simone MarioPerson (im Register)in cingulo Andromedae 1612 observatamHimmelserscheinung (im Register). De hac
plura leges in opere meo, potiora vero a clarissimo HevelioPerson (im Register), qui de hac stellaHimmelserscheinung (im Register) in
CometographiaWerk (in der Bibliografie) sua agit, exspectabis, cui
ego nuper tuum schema cum observatione hujus
phoenomeniHimmelserscheinung (im Register) e vestigio misi.
Caeterum mihi multum gratulor de tuo consensu
circa significationem cometarumHimmelserscheinung (im Register). His enim efficaciam in actiones hominum voluntarias tribuo
nullamSachbegriff (im Register), in aërem aliquam, si quidam eorum, quae multorum est sententia, in aëre
generantur, vel saltim, quae HeveliiPerson (im Register) mens est, aërem
nostrum trajiciunt. Ethice tamen portendere cometas bona bonis,
mala malis, fidelis consiliarii instar et concionatoris, dicere soleo, astra
servire non saevire, ut non timenda, sic nec temnenda esse promuncians. Atque haec est totius meae disputationis ratio et summaSachbegriff (im Register).
Antequam finio, merito
tibi propono, quod ad totius inclytae academiaeSachbegriff (im Register)
vestrae existimationem spectat. Obiit nuper decurrente mense Majo in urbe vestra vir
amplissimus, et non tantum virtutum et eruditionis laudibus, sed et illustrissimis
dignitatibus ac legationibus clarissimus D.Abkürzungsauflösung: dominusJoannes Ernestus de RautensteinPerson (im Register), amicus meus, dum
viveret, eximius. Ejus funus a vobis recta in meam domum est huc delatum, et hinc extra
urbem honorifice elatum. Hoc in meo quoque opere, ubi communicatio ejus familiam ducit,
estque omnium maxima, efferre frequenti senatu philosophico constitui. Quamobrem ad haec
justa viro optimo et optatissimo persolvenda, ut alios, ita et vos invito. En tibi quae
ego praestiti in hoc officii genere, rogante praesertim vidua. En quae a clarissimo viro
Titio et Grutero
accepi. Exspecto plura, et orationem
funebremSachbegriff (im Register) meditor.
Vale, vir clarissime, ac mihi porro fave.